वाक्प्रचार व त्यांचा अर्थ

वाक्प्रचार व त्यांचा अर्थ

 १) आस लागणे - ध्यास लागणे.

२) आस्वाद घेणे - गोडी चाखणे.

३) इशारा करणे - खूण करणे.

४) धीर सुटणे - आत्मविश्वास गमवणे.

५) मनात चलबिचल होणे - मन अस्वस्थ होणे.

६) सावरून धरणे - आधार देणे.

७) धक्का बसणे - मनात हादरणे.

८) दगा देणे - धोका देणे.

९) नवल वाटणे - आश्चर्य वाटणे.

१०) ग्रह चांगला होणे - अनुकूल मनःस्थिती निर्माण होणे.

११) पत्ता नसणे - गायब असणे.

१२) जविाचे कान करून ऐकणे - खूप लक्षपूर्वक ऐकणे.

१३) बेचैन होणे - अस्वस्थ होणे.

१४) सांत्वन करणे - दिलासा देणे.

१५) खिन्न होणे - निराश होणे.

१६) अगतिक होणे - हतबल होणे.

१७) उद्युक्त करणे - तयार करणे, प्रेरणा देणे.

१८) पाठबळ असणे - पाठिंबा असणे.

१९) अचंबा वाटणे - नवल वाटणे.

२०) आ वासून उभे राहणे अवाक होणे, आश्यर्यचकित होणे.

२१) धीर ना होणे - हिंमत नसणे.

२२) दवंडी पिटणे जाहीर करणे.

२३) आटापीटा करणे - खूप प्रयत्न करणे.

२४) डंका बजावणे - प्रसार करणे.

२५) टेकीला येणे - हैराण होणे.

२६) झुंबड लागणे - गर्दी होणे.

२७) ध्यानी ठेवणे - लक्षात ठेवणे.

२८) जर्जर करणे - हैराण करणे.

२९) शिकस्त करणे - प्रयत्न करणे.

३०) वसवणे - निर्माण करणे.

३१) गौरव करणे - सन्मान करणे.

३२) न्हास होणे - नाश होणे, अंत होणे.

३३) तरतूद असणे - उपलब्धी असणे.

३४) ख्याती मिळवणे - प्रसिद्धी मिळवणे.

३५) प्रशंसा करणे - स्तुती करणे

३६) अकलेचा खंदक / अकलेचा कांदा - मुर्ख मनुष्य

३७) अर्धचंद्र - हकालपट्टी करणे

३८) अटकेवर झेंडा लावणे - मोठा पराक्रम गाजविणे

३९) अंगाचा तीळ पापड होणे - खूप राग येणे

४०) अळमटळम करणे - टाळाटाळ करणे

४१) अठरा विश्वे दारिद्र्य असणे - अतिशय गरीब असणे

४२) अठरा गुणांचा खंडोबा - लबाड माणूस

४३) अत्तराचे दिवे लावणे - पैशाची उधळपट्टी करणे

४४) अर्ध्या हळकुंडाने पिवळे होणे - थोड्याशा यशाने हुरळून जाणे

४५) अन्नाला मोताद होणे - उपाशी राहणे

४६) अवदसा आठवणे - वाईट बुद्धी सुचणे

४७) आक्काबाईचा फेरा येणे - अत्यंत गरीबी येणे

४८) अंग धरणे - बाळशेदार होणे, लठ्ठ होणे

४९) आभाळ ठेंगणे होणे - खूप आनंद होणे 

५०) आकाशाला गवसणी घालणे - शक्तीबाहेरची गोष्ट करू पाहणे

५१) आगीत तेल ओतणे - एखादे अपकृत्य घडत असताना त्यात भर टाकणे

५२) आकाश पाताळ एक करणे - खूप प्रयत्न करणे, खूप आरडाओरडा करणे

५३) आगीतून निघून फुफाट्यात पडणे - एका संकटातून निघून दुसऱ्या संकटात सापडणे

५४) आभाळ कोसळणे/फाटणे - खूप मोठे संकट येणे

५५) इतिश्री होणे - शेवट होणे

५६) इरेला पेटणे - चूरस वाढणे

५७) उपसर्ग होणे - त्रास होणे

५८) उखळ पांढरे होणे - खूप पैसा मिळणे

५९) उचल बांगडी करणे - हाकलून देणे

६०) उन्हाच्या झळा सोसणे - दुःख सहन होणे

६१) उपरती होणे - पश्चात्ताप होणे

६२) उदक सोडणे - त्याग करणे

६३) उलटी अंबारी हाती येणे - भीक मागण्याची वेळ येणे

६४) उदरी शनी येणे - भरभराट होणे

६५) उष्ट्या हाताने कावळा न हाकलणे - कधीही कोणाला मदत न करणे

६६) ऊर फोडून येणे - फार श्रम करणे

६७) ऊर भरून येणे - अंतःकरणात भावना दाटून येणे

६८) उंटावरून शेळ्या हाकणे - स्वतः काही न करता दुसऱ्याला केवळ उपदेश करणे

६९) कच खाणे - माघार घेणे

७०) कपाळमोक्ष होणे - मरण पावणे

७१) कंठस्नान घालणे - ठार मारणे

७२) कणिक तिंबणे - भरपूर मार देणे

७३) कढी पातळ होणे - आजारामुळे अंगात त्राण न उरणे

७४) कपाळ पांढरे होणे - वैधव्य प्राप्त होणे

७५) कपाळ फुटणे - वैधव्य प्राप्त होणे/दुर्देव ओढवणे

७६) कान फुंकणे - एखादयाच्या विरुद्ध दुसऱ्याच्या मनात भरविणे

७७) कानावर हात ठेवणे - आयत्यावेळी जबाबदारी टाळणे

७८) काकदृष्टीने पाहणे - बारकाईने न्याहाळणे

७९) कानाने हलका असणे - कशावरही पटकन विश्वास ठेवणे

८०) कानाला खडा लावणे - एखादी चूक पुन्हा न करण्याचे ठरविणे

८१) काथ्याकूट करणे - निरर्थक वादविवाद करणे

८२) काट्याचा नायटा होणे - शुल्लक कारणावरून मोठे संकट ओढवणे

८३) काट्याने काटा काढणे - दुष्टाचा दुष्टाकडूनच नाश करणे

८४) काळ्या पाण्याची शिक्षा - मरेपर्यंत कैद होणे

८५) कानोसा घेणे - अंदाज घेणे

८६) काखा वर करणे - जवळ काही नाही असे दाखविणे, ऐनवेळी बाजूला होणे

८७) कोंड्याचा मांडा करणे - काटकसरीने व समाधानाने राहणे

८८) कागदी घोडे नाचविणे - फक्त लेखनात शूरपणा दाखविणे

८९) काडीमोड करणे/घेणे - घटस्फोट घेणे, संबंध तोडणे

९०) कुभांड रचणे - दुसऱ्यावर खोटे आरोप करणे

९१) कुंपणाने शेत खाणे - विश्वासू माणसानेच घात करणे

९२) कच्छपी लागणे  - एखाद्याच्या नादी लागणे

९३) कुत्रा हाल न खाणे - अतिशय वाईट स्थिती येणे

९४) केसाने गळा कापणे - विश्वासघात करणे

९५) खलबत करणे - गुप्त विचार विनिमय करणे, चर्चा करणे

९६) खसखस पिकणे - मोठ्याने हसणे

९७) खडा टाकणे - अंदाज घेणे

९८) खडे फोडणे - दोष देणे

९९) खापर फोडणे - दुसऱ्यावर दोष ठेवणे

१००) खडे चारणे - पराभूत करणे

१०१) खोगीर भरती करणे - निरूपयोगी व्यक्तीची भरती करणे

१०२) खाजवून खरूज काढणे - मिटलेले भांडण मुद्दाम उकरून काढणे

१०३) खाल्ल्या घरचे वासे मोजणे - केलेले उपकार विसरणे

१०४) खाल्ल्या अन्नास जागणे - उपकाराची जाणीव ठेवणे

१०५) गंगेत घोडे न्हाणे - एखादे काम कसेबसे पार पडणे

१०६) गर्भगळीत होणे - खूप घाबरणे

१०७) गंडांतर येणे - संकट येणे

१०८) ग्रहण सुटणे - संकटातून सुटका होणे

१०९) गळ्याला तात लागणे - मोठ्या संकटात सापडणे

११०) गळ्यातील ताईत होणे - अतिशय प्रिय होणे

१११) 'ग' ची बाधा होणे - गर्व होणे, घमेंड होणे

११२) गाशा गुंडाळणे - एकदम पसार होणे, निघून जाणे, पोबारा करणे

११३) गळ्यात घोरपड बांधणे - फक्त जबाबदारी लादणे

११४) घोडे पेंड खाणे - अडचण निर्माण होणे, काम अडणे

११५) घोडे मारणे - नुकसान करणे

११६) घर डोक्यावर घेणे - खूप आरडाओरडा करणे

११७) घरावर तुळशीपत्र ठेवणे - घरादाराची आशा सोडणे

११८) घागरगडचा सुभेदार - पाणक्या (पाणी भरण्याचे काम करणारा)

११९) धूळ चारणे - पराभव करणे

१२०) चतुर्भुज होणे/चार हात होणे - लग्न होणे, मारामारी होणे, कैद होणे

१२१) चन्हाट वळणे - कंटाळवाणे बडबड करणे

१२२) चाह करणे - स्तुती करणे, वाहवा करणे