0%
Question 1: भारतात न्यायालयीन पुनरावलोकनाचा अधिकार खालील व्यक्तींकडून वापरला जातो -
A) फक्त सर्वोच्च न्यायालयाद्वारे
B) सर्वोच्च न्यायालय आणि उच्च न्यायालयांद्वारे
C) भारताच्या प्रदेशातील सर्व न्यायालयांद्वारे
D) भारताच्या राष्ट्रपतींकडून
Question 2: सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायालयीन पुनरावलोकन कार्याचा अर्थ काय आहे?
A) स्वतःच्या निर्णयाचा आढावा
B) देशातील न्यायव्यवस्थेच्या कार्याचा आढावा
C) कायद्यांच्या संवैधानिक वैधतेचा आढावा
D) संविधानाचा नियतकालिक आढावा
Question 3: न्यायालयीन पुनरावलोकन म्हणजे सर्वोच्च न्यायालय -
A) सर्व प्रकरणांवर अंतिम अधिकार आहे
B) राष्ट्रपतींविरुद्ध आरोप दाखल करू शकतो
C) उच्च न्यायालयाने निर्णय दिलेल्या प्रकरणांचा आढावा घेऊ शकतो
D) कोणत्याही राज्यातील कायदा बेकायदेशीर घोषित करू शकतो
Question 4: न्यायालयीन पुनरावलोकनात, न्यायालयाला खालील अधिकार आहेत -
A) जर कोणताही कायदा किंवा व्यवस्था संविधानाच्या विरुद्ध असेल तर तो असंवैधानिक घोषित करणे.
B) कनिष्ठ न्यायालयांच्या आदेशांचा आढावा घेणे
C) कनिष्ठ न्यायालयांच्या निर्णयांविरुद्ध अपीलांची सुनावणी
D) कायदा बनवताना विहित प्रक्रिया पाळली गेली आहे का या दृष्टिकोनातून त्याचे परीक्षण करा.
Question 5: न्यायालयीन पुनरावलोकन प्रणाली -
A) फक्त भारतात अस्तित्वात आहे
B) फक्त अमेरिकेत अस्तित्वात आहे
C) फक्त भारत आणि अमेरिकेत अस्तित्वात आहे
D) फक्त यूकेमध्ये अस्तित्वात आहे.
Question 6: केंद्र आणि राज्यांमधील वाद सोडवण्याचे काम करणाऱ्या सर्वोच्च न्यायालयाचे अधिकारक्षेत्र आहे -
A) सल्लागार
B) अपील
C) घटनात्मक
D) प्रारंभिक
Question 7: खालीलपैकी कोणते प्रकरण थेट उच्च न्यायालयात दाखल करता येत नाही?
A) दोन किंवा अधिक राज्यांमधील वाद
B) मूलभूत हक्कांच्या अतिक्रमणाविरुद्धचा खटला
C) एखाद्या व्यक्तीची मालमत्ता दुसऱ्या व्यक्तीने जबरदस्तीने ताब्यात घेणे
D) वरील दोन्ही (A) आणि (B)
Question 8: सर्वोच्च न्यायालयाचे पहिले मुख्य न्यायाधीश कोण होते?
A) हिरालाल जे. कानिया
B) के. एन. वांचू
C) एस. एस. सिकरी
D) वाय. व्ही. चंद्रचूड
Question 9: सर्वोच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश म्हणून सर्वात जास्त काळ कोणी काम केले?
A) हिरालाल जे. कानिया
B) के. एन. वांचू
C) एस. एस. सिकरी
D) वाय. व्ही. चंद्रचूड
Question 10: सर्वोच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश म्हणून सर्वात कमी काळ कोणी काम केले?
A) पी.बी.गजेंद्रगडकर
B) के.सुब्बाराव
C) कमल नारायण सिंह
D) एम.एच.बेग
Question 11: 20 जुलै 1969 ते 24 ऑगस्ट 1969 पर्यंत सर्वोच्च न्यायालयाचे कोणते मुख्य न्यायाधीश कार्यवाहक राष्ट्रपती होते?
A) के.एन.वांचू
B) एच.एम.हिदायतुल्लाह
C) जे.सी.शाह
D) एस.एस.सिकरी
Question 12: 1973 मध्ये, सर्वोच्च न्यायालयाच्या कोणत्या मुख्य न्यायाधीशांच्या नियुक्तीदरम्यान, प्रथमच पारंपारिक ज्येष्ठतेचा सिद्धांत सोडून देण्यात आला?
A) ए.एन.राय
B) एच.एम.बेग
C) पी.एन.भगवती
D) एस.एस.सीकरी
Question 13: खालीलपैकी कोण सर्वोच्च न्यायालयाच्या पहिल्या महिला न्यायाधीश होत्या?
A) सुनंदा भंडारे
B) लीला सेठ
C) फातिमा बीबी
D) इंदिरा जयसिंग
Question 14: संविधानाचा अर्थ लावण्याचा अंतिम अधिकार कोणाकडे आहे?
A) लोकसभा अध्यक्ष
B) राष्ट्रपती
C) भारताचे अॅटर्नी जनरल
D) सर्वोच्च न्यायालय
Question 15: जनहित याचिका दाखल करता येते -
A) उच्च न्यायालय
B) सर्वोच्च न्यायालय
C) वरील दोन्ही
D) वरीलपैकी काहीही नाही
Question 16: सर्वोच्च न्यायालय राष्ट्रपतींना कोणाला काढून टाकण्याची शिफारस करू शकते?
A) मंत्रिमंडळाचा कोणताही सदस्य
B) संघ लोकसेवा आयोगाचे अध्यक्ष आणि सदस्य
C) लोकसभेचे अध्यक्ष
D) वरील सर्व
Question 17: सर्वोच्च न्यायालय कोणता दस्तऐवज जारी करू शकत नाही?
A) बंदी प्रत्यक्षीकरण
B) निषेधाज्ञा
C) प्रतिषेध
D) परमादेश
Question 18: सर्वोच्च न्यायालयद्वारे कोणाला आदेश दिला जातो?
A) सरकारी आदेशांचे पालन करण्यासाठी अधिकाऱ्याला
B) पंतप्रधानांना मंत्रिमंडळ बरखास्त करण्यासाठी
C) कंपनीला वेतन वाढवण्यासाठी
D) कर्मचाऱ्यांचे पगार देण्यासाठी सरकारला
Question 19: खालीलपैकी उच्च न्यायालय किंवा सर्वोच्च न्यायालयाची कोणती रिट/आदेश आहे जी कोणत्याही प्राधिकरणास रद्द करण्यासाठी दिली जाते?
A) परमादेश रिट(Mandamus)
B) उत्प्रेरण रिट(Certiorari)
C) अधिकार पृच्छा रिट(Quo Warranto)
D) बंदी प्रत्यक्षीकरण रिट(Habeas Corpus)
Question 20: लाभकारी पदाची व्याख्या खालील प्रमाणे कोण करते?
A) संविधान
B) सर्वोच्च न्यायालय
C) केंद्रीय मंत्री परिषद
D) संसद
Question 21: खालीलपैकी कोणत्या प्रकरणात, भारतीय सर्वोच्च न्यायालयाने संविधानाच्या मूलभूत वैशिष्ट्यांचा सिद्धांत प्रथम मांडला?
A) गोलकनाथ विरुद्ध पंजाब राज्य
B) केशवानंद विरुद्ध केरळ राज्य
C) मिनर्व्हा मिल विरुद्ध भारतीय संघराज्य
D) वामन विरुद्ध भारतीय संघराज्य
Question 22: खालीलपैकी कोणते प्रकरण उच्च न्यायालय आणि सर्वोच्च न्यायालय या दोन्हींच्या अधिकारक्षेत्रात येते?
A) केंद्र आणि राज्ये यांच्यातील वाद
B) राज्ये यांच्यातील वाद
C) मूलभूत हक्कांचे संरक्षण
D) संविधानाच्या उल्लंघनापासून संरक्षण
Question 23: . सर्वोच्च न्यायालयाच्या सल्लागार अधिकारक्षेत्राबाबत खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर आहे?
1.राष्ट्रपतींनी विचारलेल्या कोणत्याही प्रकरणात सर्वोच्च न्यायालयाला आपले मत व्यक्त करणे बंधनकारक आहे. 2.सल्लागार अधिकारक्षेत्राच्या अधिकाराखाली प्राप्त झालेल्या कोणत्याही संदर्भाची सुनावणी सर्वोच्च न्यायालयाचे पूर्ण खंडपीठ करते. 3. सल्लागार अधिकारक्षेत्रात मिळालेल्या सूचनांवर सर्वोच्च न्यायालयाने व्यक्त केलेले मत सरकारवर बंधनकारक नाही. 4. सर्वोच्च न्यायालयाच्या सल्लागार अधिकारक्षेत्राखाली एका वेळी फक्त एकच निर्देश पाठवता येतो. खाली दिलेले पर्याय वापरून उत्तर निवडा –
A) 1 आणि 2
B) 1 आणि 3
C) 2 आणि 3
D) 2 आणि 4
Question 24: सर्वोच्च न्यायालयाला कोणत्या कलमामुळे अभिलेख न्यायालयाचा दर्जा मिळतो?
A) अनुच्छेद-123
B) अनुच्छेद-124
C) अनुच्छेद-129
D) अनुच्छेद-143
Question 25: राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपतींची पदे रिक्त असताना, भारताचे राष्ट्रपती पद कोणाकडे असते?
A) पंतप्रधान
B) भारताचे सरन्यायाधीश
C) लोकसभा अध्यक्ष
D) वरीलपैकी काहीही नाही
Question 26: सल्लागार अधिकारक्षेत्रात, सर्वोच्च न्यायालय कोणत्याही कायद्याच्या प्रश्नावर किंवा जनतेसाठी विशेष महत्त्वाच्या वस्तुस्थितीवर सल्ला देते, मग त्याला पाठवले पाहिजे -
A) केंद्रीय कायदा मंत्रीद्वारे
B) कोणत्याही उच्च न्यायालयाद्वारे
C) पंतप्रधानद्वारे
D) राष्ट्रपतीद्वारे
Question 27: भारतीय न्यायव्यवस्थेत जनहित याचिका (पीआयएल) सुरू झाली तेव्हा भारताचे मुख्य न्यायाधीश कोण होते?
A) एम.हिदायतुल्ला
B) ए.एम.अहमदी
C) ए.एस.आनंद
D) पी.एन.भगवती
Question 28: सर्वोच्च न्यायालयात न्यायाधीश म्हणून नियुक्त होण्यासाठी, एखाद्या व्यक्तीने किमान किती वर्षे उच्च न्यायालयाचा वकील असणे आवश्यक आहे?
A) 20
B) 10
C) 8
D) 25
Question 29: खालीलपैकी कोणते सर्वोच्च न्यायालयाच्या मूळ अधिकारक्षेत्रात येतात?
1.भारत सरकार आणि एक किंवा अधिक राज्यांमधील वाद. 2.संसदेच्या सभागृहाच्या किंवा राज्य विधिमंडळांच्या निवडणुकांवरील वाद 3.भारत सरकार आणि केंद्रशासित प्रदेश यांच्यातील वाद.
4.दोन किंवा अधिक राज्यांमधील वाद. खाली दिलेल्या पर्यायांचा वापर करून योग्य उत्तर निवडा:
A) 1 आणि 2
B) 2 आणि 3
C) 1 आणि 4
D) 3 आणि 4
Question 30: भारतीय संविधानातील कोणता अनुच्छेद संवैधानिक विवादांमध्ये सर्वोच्च न्यायालयाच्या अपीलीय अधिकारक्षेत्राशी संबंधित आहे?
A) अनुच्छेद 131
B) अनुच्छेद 132
C) अनुच्छेद 134A सोबत अनुच्छेद 132 वाचणे
D) अनुच्छेद 134A सोबत अनुच्छेद 133 सोबत वाचन करणे
Question 31: केंद्र आणि राज्यांमधील वादांवर निर्णय घेण्याचा सर्वोच्च न्यायालयाचा अधिकार खालील अंतर्गत येतो -
A) त्याचे सल्लागार अधिकार क्षेत्र
B) त्याचे अपील अधिकार क्षेत्र
C) त्याचे मूळ अधिकार क्षेत्र
D) त्याचे वैधानिक अधिकार क्षेत्र
Question 32: भारताचे सर्वोच्च न्यायालय कायदेशीर बाबींवर राष्ट्रपतींना सल्ला देते –
A) स्वतःच्या पुढाकाराने
B) जेव्हा ते असा सल्ला मागतात तेव्हाच
C) जेव्हा प्रकरण नागरिकांच्या मूलभूत हक्कांशी संबंधित असते तेव्हाच
D) जेव्हा प्रकरण देशाच्या एकता आणि अखंडतेला धोका निर्माण करते तेव्हाच
Question 33: राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोग कायदा 1993 नुसार, खालीलपैकी कोण या आयोगाचे अध्यक्ष होऊ शकते?
A) सर्वोच्च न्यायालयाचे कोणतेही सेवारत न्यायाधीश
B) उच्च न्यायालयाचे कोणतेही सेवारत न्यायाधीश
C) भारताचे निवृत्त मुख्य न्यायाधीश
D) उच्च न्यायालयाचे निवृत्त मुख्य न्यायाधीश
Question 34: खालीलपैकी कोणत्या प्रकरणात सर्वोच्च न्यायालयाने संविधानाच्या मूलभूत रचनेचा सिद्धांत मांडला?
A) गोलकनाथ
B) ए. के. गोपालन
C) केशवानंद भारती
D) मेनका गांधी
Question 35: कोणत्या प्रकरणात सर्वोच्च न्यायालयाने म्हटले आहे की संसदेला मूलभूत हक्कांमध्ये सुधारणा करण्याचा अधिकार आहे, परंतु ते संविधानाच्या मूलभूत रचनेत सुधारणा करू शकत नाही?
A) केशवानंद भारती प्रकरण
B) गोलकनाथ प्रकरण
C) गोपालन प्रकरण
D) मिनर्व्हा प्रकरण
Question 36: सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशांना भारताचे राष्ट्रपती काढून टाकतात -
A) सीबीआयच्या चौकशीवर
B) भारताच्या सरन्यायाधीशांच्या चौकशीवर
C) बार कौन्सिल ऑफ इंडियाच्या अहवालावर
D) जेव्हा संसदेत महाभियोग प्रस्ताव मंजूर होतो
Question 37: भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयात न्यायाधीशांची संख्या वाढवण्याचा अधिकार कोणाकडे आहे?
A) भारताची संसद
B) भारताचे राष्ट्रपती
C) केंद्रीय कायदा मंत्रालय
D) भारताचे मुख्य न्यायाधीश
Question 38: भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाकडे-
A) फक्त मूळ अधिकार क्षेत्र आहेत
B) फक्त अपीलीय अधिकार क्षेत्र आहेत
C) मूळ आणि अपीलीय अधिकार क्षेत्र आहेत
D) मूळ, अपीलीय आणि सल्लागार अधिकार क्षेत्र आहेत.
Question 39: भारतातील कोणत्या संवैधानिक पदावर कधीही महिला राहिलेली नाही?
A) सर्वोच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश
B) पंतप्रधान
C) मुख्य निवडणूक आयुक्त
D) लोकसभेचे अध्यक्ष
Question 40: सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशांचे निवृत्तीचे वय किती असते?
A) 62 वर्षे
B) 65 वर्षे
C) 68 वर्षे
D) 70 वर्षे
Question 41: सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशांचे वेतन कुठून मिळते?
A) सहायक अनुदान
B) आकस्मिक निधी
C) संचित निधि
D) लोक लेखा
Report Card
Total Questions Attempted: 0
Correct Answers: 0
Wrong Answers: 0
--
0 टिप्पण्या